Zoals er eetbare
planten in de vrije natuur voorkomen, zullen we er zeker rekening mee
moeten houden dat er ook niet-eetbare of giftige planten groeien en
bloeien.
Op deze pagina staan een aantal bekende tuinplanten die weliswaar mooi
zijn, maar zeker ook giftig.
Het is voornamelijk van belang om dit te weten wanneer je kleine
kinderen of ook huisdieren thuis hebt die ook in de tuin rondlopen.
Het ligt niet in mijn bedoeling om deze planten in het
zogenaamde verdoemhoekje te zetten, maar wel om een kleine
uitleg wat betreft de giftigheid te geven.
De giftigheid of
toxiciteit verschilt natuurlijk wel van plant
tot plant en met name de mate waarin er van de bloemen of bladeren 'geproefd' wordt is hier belangrijk.
Onderstaande lijst heb ik uit
De Kruidhof
1. Nerium Oleander
Veel tuinliefhebbers hebben de Oleander als kuipplant op hun terras
staan. De bloemenweelde is bekend uit vakantielanden rond de
Middellandse Zee. Het melksap in alle delen van de plant is giftig.
Naarmate het zonlicht intenser is, wordt de concentratie gif hoger. De
bladeren lijken veel op laurierbladeren, maar kunnen beslist niet in de
keuken gebruikt worden. Wel kan er een medicinale thee van getrokken
worden: goed gedoseerd is de werkzame stof oleandrine, een glycoside,
geneesmiddel bij hartzwakte. Het is zeker geen middel om zelf mee te
experimenteren.
Giftig:
Alle plantendelen zijn bij inname giftig. Ook het Oleanderhout en het water, waarin bloemen en bladeren gevallen zijn, zijn dus giftig. De plantendelen bevatten glucosiden met een werking als van digitaline. Vergiftigingsverschijnselen zijn maag-, darmontstekingen, braken, buikloop, hartzwakte.
Risicogroep: bij de mens kan één blad voor een kind al dodelijk zijn. Dezelfde vergiftigingsverschijnselen komen ook bij dieren voor.
Mogelijke verwarring : verwissel de bladeren niet met de laurierbladeren van Laurus nobilis.
2.Taxus baccata
De Nederlandse naam ‘venijnboom’ is veelzeggend. De groene bladeren
zijn voor dieren die ervan eten direct dodelijk. Het vruchtvlees van de
bessen is voor mensen niet giftig, maar de pitten zijn dat des te meer.
In de schors en bladeren van de taxus zit de stof baccatine, waarmee
medicijnen tegen borst- en eierstokkanker worden gemaakt. Loof van het
knippen van taxushagen wordt ingezameld, omdat er veel plantmateriaal
nodig is om een kleine hoeveelheid van het medicijn taxol te maken.
3. Datura stramonium
Dit lid van de Nachtschadenfamilie heet in de volksmond op het Friese
platteland wel ‘duivelstabak’. De officiële Friese naam is
Stikelbei, vanwege de harde stekelige zaaddozen. De bladeren van deze
eenjarige plant bevatten de giftigste stoffen. Medicijnen voor de
luchtwegen, bij astma bijvoorbeeld, kunnen gemaakt worden van de
doornappel. De in de plant aanwezige alkaloïden hebben een
hallucinerende werking. Een van die stoffen komt voor in huidpleisters
tegen reisziekte.
4. Peperboompje
Daphne Mezereum bloeit heel vroeg in het voorjaar op het kale hout en verspreidt
daarbij een heerlijk zoete geur. Na de bloei verschijnen kleine rode
besjes, die voor kinderen verleidelijk, maar levensgevaarlijk zijn. Ook
de bast van het struikje is giftig. Medicinaal kan de plant gebruikt
worden bij ontstekingen in de mond en bij oogaandoeningen. Het
homeopathische middel Mezereum kan tegen koortsblaasjes en tijdelijke
jeuk ingezet worden.
5. Colchicum autumnale
Herfsttijloos of herfstkrokus bloeit in het begin van het najaar en doet denken aan een
reuzenkrokus. De brede bladeren, die samen met de knol het meest
vergiftig zijn, komen pas in de loop van de winter boven de grond.
Daarmee heeft dit bolgewas een cyclus die afwijkt van de meeste andere
bij ons bekende planten. De werkzame stof colchicine is sterk verdovend
en geeft een zekere pijnstilling. Bij ongecontroleerde inname is dit
dodelijk. Bij jicht en reuma kan men baat hebben bij medicijnen met een
zeer kleine dosis colchicine.
6. Gouden Regen
De goudenregen is een sierlijke tuinboom uit de familie van de
vlinderbloemigen. De prachtige gele bloemen en de peultjes met zaden die
daarop volgen zijn voor kinderen nog wel eens reden om deze in de mond
te steken. Niet doen, want juist deze zaden zijn bijzonder giftig. De
werkzame stof is cytisine, een tegenhanger van nicotine. Medicijnen om
met roken te stoppen, waarin cytisine is verwerkt zijn in Nederland niet
vrij verkrijgbaar: 50 mg van de werkzame stof is dodelijk.
7. Digitalis
Er zijn verschillende soorten vingerhoedskruid. De tweejarige Digitalis
purpurea met hoog opgaande, vaak roze bloemaren is een bekende
tuinplant, die ook veel in het wild voorkomt in open bossen en langs
bosranden. Op het terrein van De Kruidhof is onder leiding van Professor
Van Os uitgebreid onderzoek gedaan naar het vingerhoedskruid. Ook het
wollig vingerhoedskruid, Digitalis lanata, een geelbloeiende vaste
plant, werd hier geweekt en bestudeerd. De tweejarige bos- en tuinplant
levert geneesmiddelen voor hartkwalen, maar is in alle delen giftig.
8. Nicotiana
Iedere roker wordt herinnerd aan de giftigheid van tabak door de
opschriften op pakjes sigaretten, sigaren en pijptabak. Velen realiseren
zich niet dat er meer dan vijfhonderd toxische chemische stoffen
vrijkomen en ingenomen worden bij het gebruik van tabak. Nicotine is het
bekendste, verslavende gif uit de tabaksplant. Hart- en vaatziekten en
longkanker kunnen het gevolg zijn van langdurig gebruik van rookwaren.
Evenals de doornappel behoort de tabak tot de nachtschadenfamilie,
waarvan alle leden, inclusief de aardappel- en de tomatenplant,
gifstoffen bevatten. Als tuinplant kennen we eigenlijk alleen de
eenjarige siertabak (Nicotiana alata).
9. Aconitum
De monnikskap is een geliefde najaarsbloeier in vele tuinen. Het is een
prachtige sierplant uit de ranonkelfamilie, met blauwe, lila, witte of
gele bloemen, die het ook goed doen als snijbloem. De hele plant is
giftig. Het gif van de monnikskap tast het zenuwstelsel aan. Aanraking
van de plant kan schade veroorzaken, doordat het sap door de huid
heentrekt. Verplaatsen of scheuren kan dus het beste met
werkhandschoenen aan gedaan worden. De klassieke homeopathie past
Aconitum onder andere toe bij acute angsten en chronische fobieën.
Pijnstillers bij reuma kunnen op basis van Aconitum gemaakt worden.
Beslist geen plant om zelf mee te experimenteren.
10. Lelietje der dalen
De Convallaria majatus bloeit in mei met kleine crêmewitte
klokjes. Meibruiden vinden deze meiklokjes vast en zeker in het
bruidsboeket. Deze lieflijke bodembedekker voor de bostuin verspreidt
tijdens de bloei een sterke zoete geur. Staat de plant eenmaal in de
tuin, dan bedekt deze al gauw een grote oppervlakte, want de
wortelstokken breiden zich snel uit. Vooral het blad is zeer giftig voor
dieren. Ook de bessen die na de bloei verschijnen zijn giftig. De plant
hoort in De Kruidhof thuis in de groep geneeskruiden voor hart- en
vaatziekten.
top
Heb je een vraag of opmerking?
Ik antwoord niet direct, maar toch 1 x per maand
mail maar naar mij.
Vriendelijke groeten en wellicht tot ziens
Ellen